Đại sứ Mỹ tại Canada, Pete Hoekstra, nhận định rằng ông không thấy khả năng đạt được một thỏa thuận an ninh và kinh tế mới giữa Canada và Mỹ – một thỏa thuận có thể giảm hoặc loại bỏ hoàn toàn thuế quan trong bối cảnh tranh chấp thương mại đang diễn ra – trước năm mới.
Phát biểu tại Hội nghị của Liên minh các Nhà sản xuất và Doanh nghiệp Canada vào thứ Hai, ông Hoekstra tuyên bố: “Chúng tôi đã ngừng đàm phán với Canada. Tôi không thấy bất kỳ cách nào có thể có một thỏa thuận trước Lễ Tạ ơn Mỹ [cuối tháng 11].”
Ông nói thêm: “Tôi không chắc điều gì sẽ cần để đưa mọi người trở lại bàn đàm phán một cách mang tính xây dựng và tích cực.”
Bình luận của ông Hoekstra được đưa ra chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố chấm dứt đàm phán thương mại với Canada và tăng thêm 10% thuế quan đối với hàng hóa Canada. Động thái này là để đáp trả một quảng cáo chống thuế quan của chính phủ Ontario, trong đó có giọng nói của cựu Tổng thống Cộng hòa Mỹ Ronald Reagan.
Ontario đã gỡ bỏ quảng cáo này, có hiệu lực từ thứ Hai.
Các nguồn tin chính phủ Canada trước đó nói với CTV News rằng các quan chức Canada hy vọng có thể có tiến triển trong thỏa thuận thép và nhôm vào thời điểm Hội nghị thượng đỉnh APEC tại Hàn Quốc tuần này.
Phát biểu với các phóng viên bên lề Hội nghị thượng đỉnh ASEAN tại Malaysia hôm thứ Hai, Thủ tướng Mark Carney cho biết các cuộc đàm phán “đã đạt được tiến bộ” đối với các ngành bị ảnh hưởng như thép và nhôm cho đến khi quảng cáo chống thuế quan của Ontario gây ra sóng gió.
Hoekstra cho biết ông đã nghe được chỉ dấu rằng một thỏa thuận có thể đạt được vào Lễ Tạ ơn Mỹ (cuối tháng 11).
Ông nói: “Họ tự tin rằng nó sẽ xảy ra trước Lễ Tạ ơn, rằng chúng ta sẽ có một thỏa thuận về thép, nhôm, năng lượng, bao gồm cả dầu mỏ và uranium. Đó là tình hình của chúng ta vào thứ Năm.”
Tuy nhiên, với rất ít thời gian giữa Lễ Tạ ơn và kỳ nghỉ lễ Giáng sinh, ông Hoekstra nói rằng không có khả năng một thỏa thuận thương mại với Canada sẽ được ưu tiên cho đến năm mới.
‘Canada Đã Tự Đốt Cầu’
Khi được những người tham dự sự kiện hỏi liệu có cách nào để đưa các cuộc đàm phán trở lại đúng hướng, chẳng hạn như một lời xin lỗi cho quảng cáo, ông Hoekstra trả lời: “Không.”
Nói rộng hơn về tình trạng đàm phán, ông Hoekstra đổ lỗi cho Canada về mối quan hệ đang xấu đi. Ông cáo buộc quảng cáo của Ontario tương đương với hành vi can thiệp nước ngoài vào chính trị Mỹ, đặc biệt khi Tối cao Pháp viện Mỹ chuẩn bị bắt đầu điều trần về tính hợp pháp của thuế quan của Trump vào ngày 5 tháng 11.
Ông Hoekstra tuyên bố: “Canada đã tự đốt cầu với Mỹ. Donald Trump đã không đóng sầm cửa.”
“Donald Trump chỉ có thể làm điều duy nhất mà một nhà lãnh đạo của một quốc gia có chủ quyền có thể làm khi một quốc gia láng giềng, một quốc gia có chủ quyền khác, quyết định can thiệp vào chính trị Mỹ. Canada đã tự mình đóng sầm cánh cửa đó,” ông nói.
Thủ Hiến Ford: ‘Nhiệm Vụ Đã Hoàn Thành’
Phát biểu với các phóng viên tại Queen’s Park hôm thứ Hai, Thủ hiến Ontario Doug Ford cho biết cả Thủ tướng Carney và Chánh văn phòng của ông đều đã xem quảng cáo trước khi nó được phát sóng.
Ông Ford khẳng định quảng cáo đã đạt được mục tiêu ông mong muốn, vượt qua một tỷ lượt hiển thị và tiếp cận cử tri Mỹ.
Ông nói: “Nhiệm vụ đã hoàn thành, nó đã được thực hiện.” “Họ đang nói về nó ở Mỹ, và họ không nói về nó trước khi tôi cho phát quảng cáo.”
“Chúng tôi đã đạt được mục tiêu của mình, và mục tiêu của chúng tôi là đảm bảo rằng chúng tôi có được một thỏa thuận công bằng, không phải là một thỏa thuận một chiều của Donald Trump, mà là một thỏa thuận công bằng cho người dân Ontario và Canada,” ông nói.
Khi được hỏi liệu ông có nợ một lời xin lỗi vì đã làm trật bánh các cuộc đàm phán hay không, Ford nói rằng công việc của ông là chiến đấu cho người lao động ở các lĩnh vực có nguy cơ tại Ontario, và ông tin rằng một số lĩnh vực – cụ thể là ô tô – đã bị “gạt sang một bên” bất chấp thông tin về một thỏa thuận sắp xảy ra.
Ông Ford kết luận: “Nếu không phải là quảng cáo, Tổng thống Trump sẽ nhìn ra cửa sổ và nói, ‘Ôi, lá đã đổi màu, hãy dừng lại.’ Tin tôi đi, Tổng thống Trump không đưa ra một thỏa thuận nào để mang lại lợi ích cho Canada đâu. Đó là công việc của chúng ta. Đó là công việc của thủ tướng để đạt được một thỏa thuận mang lại lợi ích cho tất cả Canada.”
CTV News
