Các nhà kinh tế dự đoán sự gia tăng của giá xăng dầu trong tháng 9 sẽ đẩy lạm phát tăng cao, ngay trước quyết định về lãi suất tiếp theo của Ngân hàng Trung ương Canada (BoC) vào cuối tháng 10.

Cơ quan Thống kê Canada dự kiến sẽ công bố số liệu lạm phát của tháng trước vào thứ Ba.

Một cuộc thăm dò của Reuters với các nhà kinh tế trước khi công bố dự đoán lạm phát hàng năm đã tăng lên 2,2% trong tháng 9, theo LSEG Data & Analytics. Lạm phát hàng năm trong tháng 8 là 1,9%.

Stephen Brown, phó kinh tế trưởng khu vực Bắc Mỹ tại Capital Economics, cho biết ông kỳ vọng tỷ lệ lạm phát hàng năm sẽ tăng nhanh hơn nữa, lên tới 2,4% trong lần công bố sắp tới.

Ông nói trong một cuộc phỏng vấn: “Chúng tôi thấy lạm phát chung tăng khá nhiều.”

Brown giải thích rằng giá xăng dầu đã tăng nhẹ so với tháng trước trong tháng 9 nhưng lại giảm mạnh vào cùng thời điểm này năm ngoái. Điều đó sẽ đẩy mức so sánh giá hàng năm lên cao hơn do một hiện tượng mà các nhà kinh tế gọi là hiệu ứng năm cơ sở.

Benjamin Reitzes, giám đốc điều hành bộ phận lãi suất Canada và chiến lược gia vĩ mô tại BMO Capital Markets, cũng dự đoán sự tăng giá tại các trạm xăng sẽ đẩy lạm phát lên nhưng ông dự báo mức tăng là 2,2%.

Một trong những yếu tố có thể làm giảm bớt áp lực lạm phát tháng 9 là việc Ottawa dỡ bỏ các thuế quan trả đũa đối với Mỹ vào đầu tháng.

Tuy nhiên, Reitzes cảnh báo mức độ giảm giá sẽ khác nhau tùy thuộc vào cách các công ty xử lý sự bất ổn thương mại đang diễn ra.

Reitzes nói: “Đó là vấn đề về tốc độ giảm giá được truyền tới thị trường và mức độ mà các mức thuế ban đầu thực sự được chuyển vào giá ngay từ đầu. Vì vậy, động lực đó có thể sẽ diễn ra trong vài tháng.”

Cơ quan Thống kê Canada cho biết thuế quan trả đũa đang đẩy giá quần áo và giày dép lên cao trong báo cáo lạm phát tháng 6. Một số nhà kinh tế cũng chỉ ra lạm phát lương thực – giá cao hơn có nhiều khả năng được chuyển qua nhanh chóng đối với hàng hóa dễ hỏng như hàng tạp hóa – cũng đang bị ảnh hưởng bởi thuế quan trả đũa.

Brown cho biết áp lực lên lạm phát lương thực từ đồng đô la Canada tương đối yếu hồi đầu năm nay sẽ giảm dần trong những tháng tới. Đồng Loonie (tiền Canada) đã mạnh lên trong nửa đầu năm 2025, giúp giảm bớt áp lực lạm phát đối với hàng nhập khẩu.

Báo cáo lạm phát vào thứ Ba sẽ là dữ liệu kinh tế quan trọng cuối cùng trước quyết định về lãi suất tiếp theo của Ngân hàng Turng ương Canada vào ngày 29 tháng 10.

Vào tháng 9, ngân hàng trung ương đã cắt giảm lãi suất chính sách của mình thêm 0,25 điểm phần trăm xuống 2,5%, với lý do rủi ro đã chuyển từ giá cao hơn sang nền kinh tế yếu đi.

Kể từ đó, Cơ quan Thống kê Canada đã báo cáo một mức tăng bất ngờ 60.000 việc làm trong báo cáo thị trường lao động tháng 9.

Reitzes cho biết ngân hàng trung ương đã đặt nặng vào vài tháng số liệu việc làm yếu trước quyết định lãi suất tháng 9, nhưng khảo sát lực lượng lao động được coi là khá biến động trong giới kinh tế.

Ông nói, một tháng tăng việc làm không làm thay đổi sự thật rằng tỷ lệ thất nghiệp vẫn tăng cao ở mức 7,1%.

Ngân hàng Trung ương Canada cũng sẽ công bố các cuộc khảo sát hàng quý về doanh nghiệp và người tiêu dùng vào thứ Hai, cung cấp cho ngân hàng trung ương thông tin cập nhật về cảm nhận của người dân Canada và các nhà tuyển dụng về sự bất ổn thương mại.

Reitzes dự đoán sự phục hồi về tâm lý so với quý 2 của năm, khi các gián đoạn thuế quan là nghiêm trọng.

“Có sự bất ổn đang diễn ra. Điều đó sẽ ảnh hưởng đến ý định đầu tư, điều đó sẽ ảnh hưởng đến ý định tuyển dụng. Nhưng mọi thứ không tệ như quý trước,” ông nói.

Reitzes cho biết, nếu các con số lạm phát không tăng quá mạnh và khảo sát triển vọng kinh doanh cho thấy các công ty đang giữ một cách tiếp cận thận trọng, thì việc cắt giảm thêm 0,25 điểm phần trăm có thể nằm trong dự tính của Ngân hàng Trung ương Canada trong tháng này.

Theo LSEG Data & Analytics, các thị trường tài chính đang đặt tỷ lệ cắt giảm lãi suất vào ngày 29 tháng 10 ở mức khoảng 64% tính đến cuối buổi sáng thứ Sáu.

Brown cho biết Ngân hàng Trung ương Canada sẽ xem xét hai yếu tố chính trong tuần:

Nếu khảo sát triển vọng kinh doanh cho thấy sự yếu kém trong ý định tuyển dụng đã lan sang các ngành ngoài các lĩnh vực bị ảnh hưởng bởi thương mại, điều đó cho thấy có nhiều dư địa hơn để tiếp tục cắt giảm lãi suất.

Nhưng nếu các thước đo lạm phát cốt lõi được Ngân hàng Trung ương Canada ưa thích cho thấy dấu hiệu tăng tốc trong thời gian tới, điều đó có thể ngăn ngân hàng trung ương nới lỏng chính sách ngay lúc này.

Ngân hàng Trung ương Canada đã bày tỏ nghi ngờ rằng các chỉ số lạm phát cốt lõi hiện tại của họ — CPI-trim và CPI-median (đặt lạm phát cốt lõi khoảng 3%) — đang cung cấp cái nhìn tốt nhất về áp lực giá cơ bản, mà ngân hàng trung ương gần đây đã cho rằng gần hơn với 2,5%.

Reitzes đề xuất phạm vi lạm phát — có bao nhiêu mặt hàng trong rổ hàng hóa tiêu dùng đang tăng trên mục tiêu 2% của ngân hàng trung ương so với số lượng dưới mức đó — là một hướng dẫn tốt hơn để đánh giá liệu lạm phát có đủ được kiểm soát để Ngân hàng Trung ương Canada giảm lãi suất nữa hay không.

The Canadian Press