Ba hãng ô tô lớn nhất đã có thể đảm bảo được một tháng miễn thuế vào thứ Tư sau cuộc trò chuyện với Tổng thống Mỹ Donald Trump — nhưng Thủ tướng Justin Trudeau kết thúc cuộc đei56n đàm đến Văn phòng Bầu dục mà không có bất kỳ đảm bảo nào tương tự cho Canada.

Trump đã cấp một tháng miễn trừ cho bất kỳ phương tiện nào đi qua Hiệp định Thương mại Canada-Mỹ-Mexico (CUSMA).

Người phát ngôn Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết trong một cuộc họp báo vào chiều thứ Tư rằng động thái này được đưa ra sau khi các nhà sản xuất ô tô — Stellantis, Ford và General Motors — yêu cầu hỗ trợ.

“Các mức thuế đối ứng vẫn sẽ có hiệu lực vào ngày 2 tháng 4, nhưng theo yêu cầu của các công ty liên quan đến (CUSMA), tổng thống đang cho họ một tháng miễn trừ để họ không bị bất lợi về kinh tế,” Leavitt nói, đọc từ một tuyên bố của Trump.

Leavitt cho biết mục đích của việc tạm hoãn là để các nhà sản xuất ô tô có thời gian “chuyển dịch sản xuất đến Mỹ, nơi họ sẽ không phải chịu thuế. Đó là mục tiêu cuối cùng.”

Cô sau đó nói thêm rằng Trump sẵn sàng xem xét các miễn trừ khác.

Trump đã thực hiện lời đe dọa áp thuế toàn diện lên Canada và Mexico vào thứ Ba — điều mà Trudeau mô tả là “một hành động rất ngu ngốc” khi ông công bố các mức thuế đáp trả lên 30 tỷ đô la hàng hóa Mỹ cùng ngày. Thêm 125 tỷ đô la thuế quan của Canada dự kiến sẽ có hiệu lực sau 21 ngày.

Hàng hóa Canada nhập khẩu vào Mỹ hiện phải chịu thuế 25%, ngoại trừ năng lượng, bị đánh thuế 10%.

Bộ trưởng Ngoại giao Mélanie Joly nói với Hội đồng Thương mại Khu vực Toronto vào thứ Tư rằng Canada vẫn có thể gây áp lực thông qua các sản phẩm mà Mỹ phụ thuộc, chẳng hạn như uranium, kali và năng lượng.

“Chúng tôi chưa đưa điều đó vào bàn đàm phán,” bà nói, đồng thời cho biết đó là “những lá bài mà chúng tôi có thể sử dụng nếu tình hình leo thang — và Mỹ biết điều đó.”

“Nhưng để chúng tôi sử dụng bất kỳ lá bài mới nào, chúng tôi cần đảm bảo rằng người dân Canada và các thủ hiến tỉnh đồng thuận, và tôi nghĩ rằng chúng ta đã thấy, từng chút một, sự đoàn kết ngày càng tăng,” bà nói thêm.

Thủ hiến Alberta Danielle Smith cho biết xuất khẩu dầu khí của tỉnh bà là “lá bài chủ” trong cuộc chiến thương mại với Mỹ.

“Dù tổng thống Mỹ có muốn thừa nhận hay không, Mỹ không chỉ cần dầu khí của chúng tôi ngày hôm nay, mà họ sẽ cần nó ngày càng nhiều hơn theo từng năm,” bà nói với các phóng viên tại Medicine Hat, Alta., nơi bà công bố kế hoạch của tỉnh nhằm đáp trả và tăng cường an ninh tại biên giới.

Nhưng Smith cũng cho biết “không có tình huống nào” khiến bà ủng hộ thuế xuất khẩu năng lượng.

Thủ hiến Saskatchewan Scott Moe cho biết 85 đến 90% lượng kali nhập khẩu vào Mỹ — một loại phân bón quan trọng trong nông nghiệp — đến từ tỉnh của ông.

“Nếu bạn ngừng sản xuất để xuất khẩu sang Mỹ, và hãy lấy kali làm ví dụ, điều đó sẽ dẫn đến mất việc làm ngay lập tức tại Saskatchewan,” ông nói trong một cuộc họp báo tại Regina. “Đó không phải là mục tiêu của chúng tôi.”

Joly đã nói chuyện với Ngoại trưởng Marco Rubio vào thứ Tư và cho biết Bộ trưởng Tài chính Dominic LeBlanc cũng đã gọi cho Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick. Bà nói rằng Trump là người ra quyết định cuối cùng tại Washington.

Tổng thống đã có cuộc điện đàm với Trudeau vào đầu giờ chiều, cùng với Lutnick và Phó Tổng thống Mỹ JD Vance.

Văn phòng của Trudeau không cung cấp chi tiết về những gì được thảo luận trong cuộc điện thoại.

Phát biểu với các phóng viên vào thứ Tư, Joly cho biết Trudeau cũng đã gặp gỡ các thủ hiến tỉnh và không có ngành nào sẽ bị “đối đầu với nhau” như một phần của phản ứng đối với thuế quan của Trump. Bà nói thêm rằng mục tiêu là bảo vệ việc làm, bao gồm trong các ngành ô tô, thép, nhôm và các lĩnh vực khác.

Joly cho biết có sự thất vọng vì các mức thuế này “hoàn toàn vô căn cứ” và bà mô tả mối liên hệ với fentanyl là một “lập luận giả tạo.” Joly nói thêm rằng người Canada sẽ không trải qua “tâm lý kịch tính” này mỗi 30 ngày và rằng “chúng ta cần đứng vững.”

“Có quá nhiều sự bất ổn và hỗn loạn từ Nhà Trắng hiện tại,” Joly nói.

Joly kêu gọi người Canada “làm phần việc của mình” bằng cách mua sản phẩm Canada và đi nghỉ ở Canada hoặc nơi khác trên thế giới.

Trong một bài đăng trên Truth Social, Trump cho biết Trudeau đã gọi điện cho ông để “hỏi xem có thể làm gì với thuế quan” và ông khẳng định rằng các hành động mà Canada đã thực hiện để ngăn chặn dòng chảy fentanyl vào Mỹ là chưa đủ.

Lệnh hành pháp của Trump áp thuế quan viện dẫn một rủi ro an ninh quốc gia từ những người nhập cư bất hợp pháp và fentanyl đổ vào Mỹ từ Canada và Mexico. Trudeau vào thứ Ba gọi đó là một “lý do pháp lý” không có cơ sở thực tế.

Trump kết thúc bài đăng trên Truth Social bằng cách tuyên bố sai sự thật rằng Trudeau đang cố gắng sử dụng vấn đề thuế quan để duy trì quyền lực của mình với tư cách là thủ tướng.

“(Trudeau) không thể nói với tôi khi nào cuộc bầu cử Canada diễn ra, điều đó khiến tôi tò mò, kiểu như, chuyện gì đang xảy ra vậy?” Trump viết trong bài đăng.

“Sau đó tôi nhận ra rằng ông ấy đang cố gắng sử dụng vấn đề này để duy trì quyền lực. Chúc may mắn, Justin!”

Trudeau dự kiến sẽ từ chức thủ tướng sau khi Đảng Tự do chọn một lãnh đạo mới vào Chủ Nhật. Cuộc bầu cử liên bang tiếp theo sẽ được tổ chức vào khoảng thời gian từ tháng 4 đến tháng 10.

Tại Washington, sự thất vọng của Canada đã bùng lên trong một cuộc thảo luận nhóm của Nhóm Liên Nghị viện Canada-Mỹ tại Trung tâm Wilson.

Nghị sĩ Ontario Irek Kusmierczyk, người đại diện cho khu vực Windsor—Tecumseh vốn có sự hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế Mỹ, cho biết cử tri của ông cảm thấy bị phản bội. Họ đã làm y tá tại các bệnh viện Mỹ trong đại dịch COVID-19, đi nghỉ ở các bãi biển Mỹ và ủng hộ các doanh nghiệp Mỹ.

“Tôi không hiểu các bước mà chính quyền Mỹ đang thực hiện,” Kusmierczyk nói.

Nghị sĩ Windsor West Brian Masse, người đại diện cho khu vực sẽ bị ảnh hưởng nặng nề bởi thuế ô tô, cho biết một nhà máy ô tô trị giá hàng tỷ đô la không thể chuyển đến Mỹ trong 30 ngày.

Bill Huizenga, một nghị sĩ Cộng hòa từ Michigan, nói với nhóm rằng ngay cả đảng Cộng hòa cũng không biết chính xác Trump sẽ làm gì.

“Chúng tôi đã bày tỏ một số vấn đề và lo ngại về việc điều này sẽ đi đến đâu và diễn biến như thế nào,” Huizenga nói.

Các quan chức Canada tin rằng các mức thuế này nhằm gây áp lực lên Canada và Mexico trước cuộc đánh giá bắt buộc của hiệp định thương mại tự do lục địa vào năm tới.

© 2025 The Canadian Press

Bản tiếng Việt của The Canada Life