Thủ tướng Mark Carney cho biết Bắc Kinh không hiểu người Canada nghiêm túc như thế nào về các vấn đề can thiệp nước ngoài, sau khi ông đã nêu vấn đề này với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
Ông Carney nói với các phóng viên hôm thứ Bảy trước khi rời Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tại Gyeongju, Hàn Quốc: “Chúng tôi đã có một cuộc thảo luận về can thiệp nước ngoài. Tôi không nghĩ họ nhận ra mức độ lo ngại của chúng tôi về những vấn đề này, nhưng chúng tôi đang quản lý những vấn đề này ở Canada; chúng tôi có một cơ cấu để quản lý chúng.”
Thủ tướng cũng đề cập đến Trung Quốc là "cường quốc kinh tế đang lên."
Cuộc gặp kéo dài 40 phút giữa ông Carney và ông Tập hôm thứ Sáu là cuộc gặp chính thức đầu tiên giữa các nhà lãnh đạo hàng đầu của hai nước kể từ năm 2017. Cả hai đều mô tả đây là bước ngoặt trong mối quan hệ.
Một cuộc điều tra công khai vào tháng 1 đã chỉ ra Trung Quốc là thủ phạm hàng đầu về can thiệp nước ngoài nhắm vào các thể chế dân chủ Canada, và phát hiện ra Bắc Kinh đã cố gắng can thiệp vào các cuộc bầu cử gần đây.
Ông Carney cho biết chiến lược của Canada là hợp tác ở những lĩnh vực có điểm chung, tôn trọng sự khác biệt của nhau, đồng thời bảo vệ lợi ích của Canada.
Ông Carney cho biết ông đã không kỳ vọng đạt được tiến triển ngay lập tức trong cuộc gặp về mục tiêu yêu cầu Trung Quốc dỡ bỏ thuế quan đối với các sản phẩm hạt cải dầu, hải sản và thịt heo của Canada (được áp đặt để trả đũa thuế quan 100% của Ottawa đối với xe điện Trung Quốc).
Thay vào đó, ông cho rằng cuộc gặp là "để thiết lập mối quan hệ ở cấp cao nhất lần đầu tiên sau tám năm" nhằm mở khóa những thành quả cuối cùng, điều mà ông gợi ý là cách thay đổi được thực hiện "trong hệ thống đó."
Ông gợi ý rằng việc thiết lập sự hiểu biết về quỹ đạo của quan hệ song phương là "điều bạn làm trong một mối quan hệ chứ không phải một giao dịch", và là con đường tốt nhất để giải quyết các vấn đề với Trung Quốc.
Ông Carney nói: “Mọi người đôi khi đơn giản hóa nó thành 'bạn cho cái này đổi lấy cái kia' — điều đó không phải là cách nó hoạt động,” và nói thêm rằng nếu không có cuộc gặp với ông Tập, "sẽ không có tiến triển nào về những vấn đề đó."
Quan điểm này dường như được chấp nhận bởi hai tỉnh bị ảnh hưởng nặng nề nhất.
Thủ hiến Saskatchewan Scott Moe và Thủ hiến Manitoba Wab Kinew đều nói cuộc gặp Tập-Carney là một bước tiến tích cực và việc Trung Quốc dỡ bỏ thuế quan ngay lập tức là không thực tế.
Ông Kinew cho biết hôm thứ Sáu rằng cuộc gặp này là một sự khởi đầu tốt và “chính xác là những gì chúng tôi đã yêu cầu.”
Thủ tướng Carney cũng gợi ý rằng ông sẽ không xem xét lại các hạn chế mà chính phủ Trudeau đã áp đặt đối với đầu tư của Trung Quốc vào Canada, chẳng hạn như trong lĩnh vực viễn thông.
Thủ tướng cho biết ông quan tâm hơn đến các quyết định trong tương lai, lưu ý rằng có "các lĩnh vực nhạy cảm về đầu tư inbound" (đầu tư vào Canada).
Ông nói Trung Quốc và Canada có thể hợp tác về "các giải pháp toàn cầu cho biến đổi khí hậu" và tìm kiếm sự ổn định trong những thay đổi của "hệ thống tiền tệ và tài chính quốc tế."
Bộ trưởng Thương mại Maninder Sidhu, người cũng tham dự hội nghị thượng đỉnh, cho biết ông đã có một cuộc gặp "hiệu quả" với người đồng cấp Trung Quốc. Ông đã nêu ra các vấn đề thương mại ảnh hưởng đến nông dân và doanh nghiệp Canada (bao gồm hạt cải dầu, thịt bò và thức ăn vật nuôi) và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giải quyết nhanh chóng, đồng thời tìm kiếm "các cơ hội hợp tác mới và tăng cường quan hệ thương mại và đầu tư."
The Canadian Press
