Chính phủ Canada đã khởi động Sáng kiến Tài năng Nghiên cứu—một loạt các chương trình mới sẽ giúp đất nước thu hút “các nhà nghiên cứu quốc tế hàng đầu” đến Canada.
Là một phần của sáng kiến này, Canada sẽ ra mắt ba chương trình mới để chào đón và giữ chân “các nhà nghiên cứu quốc tế và người nước ngoài hàng đầu” có thể mang lại “lợi ích kinh tế, xã hội và sức khỏe trực tiếp cho người Canada”.
Những chương trình mới này sẽ hỗ trợ tuyển dụng nhân tài quốc tế trong các lĩnh vực STEM, chăm sóc sức khỏe, nghiên cứu tiếng Pháp và các lĩnh vực khác, những người sau đó sẽ đến Canada thông qua các con đường cấp giấy phép du học và giấy phép lao động hiện có.
Ba chương trình mới này là:
- Chương trình Giaos sư Nghiên cứu Canada Impact+;
- Chương trình Lãnh đạo Tiềm năng Canada Impact+; và
- Giải thưởng Đào tạo Nghiên cứu Canada Impact+.
Thông qua các lộ trình này, chính phủ liên bang Canada dự định chào đón hơn 1.000 nhà nghiên cứu và sẽ đầu tư lên đến 1,7 tỷ đô la Canada trong thập kỷ tới để hỗ trợ công việc và việc định cư của họ tại quốc gia này.
Ba chương trình mới này sẽ nhắm mục tiêu vào các nhà nghiên cứu trong các lĩnh vực ưu tiên sau:
- Công nghệ kỹ thuật số tiên tiến (Trí tuệ nhân tạo, lượng tử, an ninh mạng);
- Y tế, bao gồm công nghệ sinh học;
- Công nghệ sạch và chuỗi giá trị tài nguyên;
- Môi trường, khả năng chống chịu biến đổi khí hậu và Bắc Cực;
- An ninh lương thực và nước;
- Khả năng phục hồi dân chủ và cộng đồng;
- Sản xuất và vật liệu tiên tiến; và
- Quốc phòng và công nghệ lưỡng dụng.
Ngoài ba chương trình trên, chính phủ cũng đã ra mắt Quỹ Cơ sở hạ tầng Nghiên cứu Canada Impact+ để giúp các tổ chức trang trải chi phí liên quan đến việc tiếp nhận các nhà nghiên cứu mới, chẳng hạn như thiết bị phòng thí nghiệm tiên tiến và các công cụ liên quan, cũng như các chi phí cơ sở hạ tầng nghiên cứu khác. Quỹ này sẽ đầu tư 400 triệu đô la Canada trong sáu năm tới.
Chương trình Giáo sư Nghiên cứu Canada Impact+
Chương trình Giaos sư Nghiên cứu Canada Impact+ là một chương trình đặc biệt nhằm chào đón và tài trợ cho khoảng 100 nhà nghiên cứu hàng đầu thế giới trong các lĩnh vực ưu tiên trọng điểm, với tổng kinh phí hơn một tỷ đô la trong 12 năm tới.
Các cá nhân không trực tiếp nộp đơn vào chương trình này mà được đề cử bởi các tổ chức đủ điều kiện. Chương trình được thực hiện theo hình thức cạnh tranh, trong đó chính phủ xem xét các ứng viên khác nhau cùng lúc và so sánh để ưu tiên.
Các ứng viên được đề cử thành công có thể nhận được từ 4-8 triệu đô la Canada hoặc hơn trong vòng 8-12 năm, bao gồm cả tiền lương như một khoản chi phí hợp lệ cho tổ chức đề cử họ. Ngoài ra, các tổ chức Canada được kỳ vọng theo chương trình sẽ hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho người được đề cử theo sáng kiến này - bao gồm hỗ trợ định cư và hỗ trợ nhập cư.
Hạn chót đăng ký đợt đầu tiên của chương trình này là ngày 10 tháng 3 năm 2026.
Các ứng viên được đề cử vào chương trình phải:
- Ở nước ngoài- vừa làm việc vừa cư trú bên ngoài Canada tại thời điểm hạn chót đăng ký đợt đầu tiên;
- Có thể được bổ nhiệm làm giáo sư chính thức hoặc phó giáo sư (hoặc chức danh tương đương nếu tuyển dụng từ ngành công nghiệp); và
- Đảm nhận vị trí giảng viên toàn thời gian tại Canada trong vòng 12 tháng kể từ khi nhận đề cử.
Con đường đến Canada
Tại thời điểm viết bài này, chưa có loại visa mới nào được công bố dành cho các vị trí giáo sư.
Do đó, công dân nước ngoài đủ điều kiện theo con đường này có thể nhập cảnh Canada thông qua các hạng mục hiện có của Chương trình điều chuyển nhân sự Quốc tế (IMP) dành cho giới học thuật.
Các trường đại học Canada hiện đã được phép tuyển dụng một số học giả nước ngoài mà không cần Đánh giá Tác động Thị trường Lao động (LMIA) — bao gồm nghiên cứu sinh sau tiến sĩ, người nhận giải thưởng nghiên cứu, cá nhân xuất chúng và giáo sư thỉnh giảng.
Sau khi được tuyển dụng, những cá nhân này thường nộp đơn xin giấy phép lao động cho IRCC theo chương trình IMP, giấy phép này dành riêng cho người sử dụng lao động. Sau đó, họ đến Canada với tư cách là người lao động có tay nghề cao (theo phân loại Mức độ Đào tạo, Giáo dục, Kinh nghiệm và Trách nhiệm (TEER) 0 hoặc 1).
Là lao động nước ngoài tay nghề cao TEER 0/1, vợ/chồng và một số người phụ thuộc của các giáo sư vẫn đủ điều kiện được cấp giấy phép lao động mở cho gia đình (OWP), ngay cả khi các quy định về OWP cho gia đình được thắt chặt hơn—có nghĩa là các thành viên gia đình này có thể học tập và thậm chí làm việc tại Canada.
Chương trình Lãnh đạo Tiềm năng Canada Impact+
Là chương trình bổ trợ cho chương trình Giáo sư Nghiên cứu Impact+, chương trình Lãnh đạo Tiềm năng Impact+ cung cấp cho các tổ chức 100.000 đô la mỗi năm trong sáu năm (với khả năng gia hạn thêm sáu năm nữa) để tuyển dụng các nhà nghiên cứu trẻ quốc tế (ECR) vào các vị trí giảng dạy có thể được bổ nhiệm chính thức.
Tương tự như chương trình Giáo sư Nghiên cứu Impact+, chương trình được tổ chức theo hình thức cạnh tranh, trong đó các tổ chức đủ điều kiện nộp đơn trực tiếp vào chương trình và đề cử các nhà nghiên cứu đáp ứng các tiêu chí đề cử. Các tổ chức cũng được kỳ vọng sẽ cung cấp hỗ trợ định cư và hỗ trợ nhập cư cho các ứng viên thành công.
Chương trình Lãnh đạo Tiềm năng (Emerging Leaders) chỉ trao giải thưởng sau khi chương trình Chủ nhiệm Nghiên cứu Tác động (Impact+Research Chair) đề cử một người giữ chức vụ, với ý tưởng rằng các nhà nghiên cứu trẻ (ECR) được đề cử theo chương trình Lãnh đạo Tiềm năng sẽ được gắn bó với khoa của người giữ chức vụ này.
Hạn đăng ký đầu tiên của chương trình này là ngày 10 tháng 3 năm 2026.
Ứng viên được đề cử vào chương trình này phải:
- Là các nhà nghiên cứu trẻ (ECR) có chương trình nghiên cứu độc lập, sẽ giữ vị trí giảng viên biên chế tại trường đại học chủ nhà;
- Phải ở nước ngoài - làm việc và sinh sống bên ngoài Canada; và
- Phải bắt đầu làm việc toàn thời gian tại cơ sở giáo dục Canada trong vòng 12 tháng kể từ khi được chấp nhận chức vụ.
Lộ trình đến Canada
Các ứng viên đủ điều kiện theo lộ trình này (những người sẽ đảm nhận vị trí học giả toàn thời gian, biên chế tại Canada) có thể sẽ nhận được giấy phép lao động dành riêng cho nhà tuyển dụng được miễn LMIA, tương tự như các ứng viên theo chương trình Nghiên cứu Tác động (Impact+ Research Chairs).
Cũng như đối với các vị trí giáo sư, vợ/chồng và một số thành viên gia đình thường đủ điều kiện nhận Giấy phép Lao động Mở (OWP) dành cho gia đình, vì người được đề cử thành công (người nộp đơn chính) là người có trình độ cao trong ngành nghề TEER 0/1.
Giải thưởng Đào tạo Nghiên cứu Canada Impact+ (Tiến sĩ & Sau Tiến sĩ)
Giải thưởng Đào tạo Nghiên cứu Impact+ là một sáng kiến trị giá 133,6 triệu CAD, được tài trợ một lần cho 600 nghiên cứu sinh tiến sĩ và 400 nhà nghiên cứu sau tiến sĩ từ ngoài Canada để nhận giải thưởng nghiên cứu, nhằm thu hút nhân tài đến Canada.
Số tiền thưởng khá lớn cho mỗi cấp bậc tài trợ:
Tiến sĩ: 40.000 USD/năm trong 3 năm.
Sau Tiến sĩ: 70.000 USD/năm trong 2 năm.
Tất cả các giải thưởng theo sáng kiến này phải được kích hoạt trước ngày 31 tháng 3 năm 2027 — có nghĩa là sau ngày này, nghiên cứu sinh tiến sĩ và nhà nghiên cứu sau tiến sĩ sẽ không đủ điều kiện đến Canada theo chương trình này. Chính phủ lưu ý rằng thời gian chuyển địa điểm có thể bị ảnh hưởng bởi quá trình xử lý nhập cư.
Ứng viên cho chương trình này:
- không được có liên kết hiện tại với bất kỳ tổ chức nào của Canada, và
- phải đang học tập hoặc làm việc ở nước ngoài.
Ứng viên tiến sĩ phải đủ điều kiện nhập học chương trình tiến sĩ tại trường đại học đề cử;
Ứng viên sau tiến sĩ phải đủ điều kiện nghiên cứu sau tiến sĩ.
Sinh viên/nghiên cứu sinh quốc tế hiện đang ở Canada không đủ điều kiện theo chương trình này.
Con đường đến Canada
Thông cáo báo chí chính thức của chính phủ đã nêu rõ rằng sẽ không có quy trình xử lý đặc biệt hoặc đẩy nhanh tiến độ đối với các đơn đăng ký theo các giải thưởng này.
Ứng viên phải xin giấy phép du học hoặc giấy phép làm việc thông qua các quy trình thông thường nếu cần, nhưng có thể được hưởng lợi từ các miễn trừ hiện có theo hệ thống nhập cư của Canada:
- Sinh viên tiến sĩ (PhD) sẽ cần được chấp nhận vào chương trình tiến sĩ của Canada cộng với giấy phép du học.
Là một phần của Chiến lược Thu hút Nhân tài Quốc tế, Canada đã cam kết tiêu chuẩn xử lý 14 ngày đối với các đơn xin giấy phép du học tiến sĩ nộp từ ngoài Canada.
- Các ứng viên nhận học bổng sau tiến sĩ thường sẽ đến Canada bằng giấy phép lao động dành riêng cho người sử dụng lao động cấp, không cần LMIA, với tư cách là nghiên cứu sinh sau tiến sĩ hoặc người nhận giải thưởng nghiên cứu.
Đối với nghiên cứu sinh tiến sĩ, vợ/chồng/người sống chung vẫn đủ điều kiện. Giấy phép lao động mở cho vợ/chồng nếu người nộp đơn chính đang theo học chương trình tiến sĩ, theo quy định được IRCC siết lại vào tháng 1 năm 2025.
Đối với nghiên cứu sinh sau tiến sĩ, vợ/chồng và các thành viên gia đình đủ điều kiện nói chung có thể tiếp cận giấy phép lao động mở cho gia đình (FWP) với tư cách là thành viên gia đình của người lao động nước ngoài có tay nghề cao (TEER 0/1 và một số TEER 2/3) theo khung OWP gia đình mới.
Hỗ trợ tài chính/định cư sau khi đến Canada
Các khoản hỗ trợ cho chương trình này nhằm trang trải chi phí sinh hoạt và đào tạo; tuy nhiên, chính phủ nêu rõ rằng không có thêm kinh phí nào được cung cấp cho việc đi lại hoặc chuyển chỗ ở cho người được đề cử hoặc gia đình của họ - vé máy bay và chi phí chuyển nhà phải được chi trả bằng khoản bổ sung từ cơ sở đào tạo, quỹ của người giám sát hoặc nguồn lực cá nhân.
Nguồn tin: cicnews.com
© Bản tiếng Việt của thecanada.life
